Όταν η σεξουαλική επιθυμία καταρρέει...

Αρθρο στο Health.In.gr
Όταν η σεξουαλική επιθυμία καταρρέει...
http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=44448
24/6/2007

Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

Οι σεξουαλικοί μύθοι και τα κοινωνικά στερεότυπα, γίνονται συχνά η αιτία το άτομο να αισθάνεται πιέσεις που έχουν άμεσο αντίκτυπο στην ερωτική ζωή του. Κεφαλαιώδες ζήτημα μεταξύ ανδρών και γυναικών αποτελεί η έλλειψη σεξουαλικής επιθυμίας που βιώνει ο σύγχρονος άνθρωπος.

Τι προκαλεί την έλλειψη σεξουαλικής επιθυμίας;
Αν και δεν είναι εύκολο να γενικεύσει κανείς τους λόγους έλλειψης ερωτικής επιθυμίας, η απώλεια της λίμπιντο (σεξουαλικής επιθυμίας) μπορεί να οφείλεται τόσο σε ψυχολογικούς όσο και σε φυσιολογικούς λόγους. Τα ευχάριστα νέα είναι ότι υπάρχει λύση στο πρόβλημα αυτό, αρκεί να εντοπιστούν οι αιτίες.

Στρες και κούραση
Ίσως η συχνότερη αιτία της απώλειας σεξουαλικής επιθυμίας να είναι το στρες και η κούραση της καθημερινότητας. Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για μια παροδική κατάσταση και το άτομο επανέρχεται στα φυσιολογικά του επίπεδα όταν τελειώσει η στρεσογόνος περίοδος ή όταν ξεκουραστεί.
Το στρες επηρεάζει όλες τις εκφάνσεις των σχέσεων ενός ζευγαριού, όταν ένα από τα δύο μέλη του δεν μπορεί ν' αφιερώσει την κατάλληλη ποσότητα ενέργειας και χρόνου στο άλλο. Τα ζευγάρια χρειάζονται χρόνο μεταξύ τους, σε ένα σχετικά μη στρεσογόνο περιβάλλον.
Aγχος
Η σεξουαλική πράξη καθ' αυτή πιθανόν αποτελεί μια σημαντική πηγή άγχους για μερικά άτομα που δεν είναι σίγουρα για τον εαυτό τους ή φοβούνται την ταπείνωση και τη ντροπή. Για κάποιον που δεν είχε ποτέ σεξουαλικές εμπειρίες ή είχε κάποια αρνητική εμπειρία στον τομέα του σεξ, ο βαθμός του άγχους μπορεί να είναι κατακλυσμιαίος. Αυτό το άτομο μπορεί να αισθάνεται ότι δε θα έχει διέγερση και θα δυσαρεστήσει τον παρτενέρ του.
Ή υπάρχουν άτομα που φοβούνται ιδιαίτερα τις πιθανές συνέπειες της σεξουαλικής πράξης (εγκυμοσύνη ή σεξουαλικώς μεταδιδόμενες ασθένειες). Ο φόβος της σεξουαλικής πράξης εξαιτίας πιθανής αποτυχίας ή αρνητικών συνεπειών μπορεί να μειώσει το ενδιαφέρον τους στη σεξουαλική πράξη και ζωή.

Αποξένωση από τον/την σύντροφο
Όταν κάποιος είναι θυμωμένος με τον/την σύντροφό του, μπορεί να εκφράσει το θυμό και τα αρνητικά συναισθήματά του μέσω της έλλειψης σεξουαλικής επιθυμίας για το άλλο άτομο. Μια τέτοια διαδικασία γίνεται συνήθως ασυναίσθητα και όχι βάσει σχεδίου.
Είναι δύσκολο να έρθει η σεξουαλιή συνεύρεση όταν υπάρχουν άλυτες συγκρούσεις μέσα στο ζευγάρι. Οποιαδήποτε αρνητικά συναισθήματα απέναντι στον/στην σύντροφο μπορεί να μη συμβαδίζουν με την προοπτική της ερωτικής εγγύτητας και της σεξουαλικής επιθυμίας.
Λανθασμένη κατεύθυνση της σεξουαλικής επιθυμίας
Αυτό το φαινόμενο συνήθως συμβαίνει στις περιπτώσεις ανδρικής και γυναικείας ομοφυλοφιλίας, όταν το άτομο δεν έχει παραδεχτεί τη σεξουαλική του ταυτότητα και δεν αναζητά ερωτικό/ή σύντροφο στον ανάλογο χώρο.
Αν και η ερωτική επιθυμία μπορεί να είναι υψηλή για τα άτομα του ανάλογου σεξουαλικού προσανατολισμού, πολλοί άνθρωποι ντρέπονται ή αισθάνονται ανασφάλεια σχετικά με τη σεξουαλικότητά τους και επιβάλλουν στον εαυτό τους τη σύναψη σχέσεων με το αντίθετο φύλο, το οποίο όμως δεν ταιριάζει με τις επιθυμίες τους.
Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις ομοφυλόφιλων ατόμων που παντρεύτηκαν, έκαναν παιδιά, όμως στην πορεία της ζωής τους υπέφεραν από έλλειψη ερωτικής επιθυμίας για τον/την σύζυγό τους. Η ψυχολογική υποστήριξη ώστε να βρει κανείς τις πραγματικές του σεξουαλικές επιθυμίες και ταυτότητα, χωρίς να ντρέπεται και με σεβασμό προς τον εαυτό του και τους άλλους μπορεί να βοηθήσει τα άτομα των οποίων οι σεξουαλικές δυσκολίες σχετίζονται με θέματα ομοφυλοφιλίας.

Έλλειψη ερωτικών συνειρμών
Η απώλεια της σεξουαλικής επιθυμίας μπορεί να είναι μια ψυχολογική διαδικασία κατά την οποία ο εγκέφαλος συστηματικά μετονομάζει τα εισερχόμενα ερεθίσματα, και σε αυτά που ήταν καταξοχήν ερωτικά βάζει μια νέα ετικέτα και τα μετονομάζει σε μη ερωτικά. Με αυτό τον τρόπο, τα σεξουαλικά ερεθίσματα στο περιβάλλον παύουν πια να συνδέονται με τη διέγερση. Με τη βοήθεια ενός σεξολόγου/ψυχοθεραπευτή το πρόβλημα αυτό ξεπερνιέται.
Από τι επηρεάζεται η σεξουαλική επιθυμία των γυναικών;
Η έλλειψη σεξουαλικής επιθυμίας στις γυναίκες οφείλεται κυρίως σε συγκρούσεις και προβλήματα μέσα στη σχέση τους. Τα προβλήματα επικοινωνίας, ο θυμός, η έλλειψη εμπιστοσύνης, η έλλειψη ψυχικού συνδέσμου των συντρόφων ή συζύγων και η έλλειψη οικειότητας μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τις σεξουαλικές αντιδράσεις και το ενδιαφέρον της γυναίκας.
Αν και η έλλειψη σεξουαλικής επιθυμίας καθ' αυτή μπορεί να μην προκαλεί δυσκολίες στη γυναίκα, ωστόσο υπάρχει ο φόβος μήπως χάσει το σύζυγό της. Ακόμα, η αυτοεκτίμηση και η αυτοπεποίθησή της μειώνονται.
Η σύγκριση με τις εικόνες που προσφέρουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τα ψευδή στερεότυπα που συχνά προβάλλουν, προσπαθώντας να μας κάνουν να πιστέψουμε ότι μια γυναίκα πέφτει σε σεξουαλική έκσταση απλώς ανοίγοντας ένα μπουκάλι αρωματικό σαμπουάν (!!) επιδεινώνουν την ψυχολογική της κατάσταση.
Τα γυναικεία σεξουαλικά προβλήματα είναι ένα συνονθύλευμα συγκρούσεων μέσα στη σχέση, συναισθηματικών ζητημάτων, περασμένων τραυματικών εμπειριών, ορμονικών διαταραχών και φυσικών αντιδράσεων όπως ο πόνος, ο σεξουαλικός ερεθισμός ή τα προβλήματα οργασμού.
Για να λυθεί το πρόβλημα της μειωμένης σεξουαλικής επιθυμίας στις γυναίκες χρειάζεται μια πολλαπλή προσέγγιση, που λαμβάνει υπόψιν τόσο το σώμα όσο και το πνεύμα της.
Από τι επηρεάζεται η σεξουαλική επιθυμία των αντρών;
Αν και οι φυσιολογικές αιτίες, όπως ασθένειες, ορμονικές διαταραχές, ορισμένα φάρμακα, παχυσαρκία ή βάρος κάτω του φυσιολογικού μπορεί να επηρεάζουν τη σεξουαλική επιθυμία ενός άντρα, τις περισσότερες φορές το πρόβλημα βρίσκεται αλλού.
Είναι πολύ δύσκολο σήμερα να είναι κανείς αυθόρμητος, ειδικά στη σεξουαλική ζωή. Στις περισσότερες σχέσεις, με το πέρασμα του χρόνου το σεξ χάνει την πρωτοκαθεδρία και εντάσσεται σε μια ρουτίνα, είτε ως το τελευταίο πράγμα πριν τον βραδυνό ύπνο ή κάτι που κάνει κανείς τα σαββατοκύριακα ή τις γιορτές.
Το σεξ μπορεί να είναι πολύ συχνό σε μια νέα σχέση και να είναι τόσο συναρπαστικό ώστε να επισκιάζει άλλα πράγματα, όπως δουλειά, σπουδές, άλλες φιλίες. Σταδιακά όμως, εμφανίζονται άλλα καθήκοντα και υποχρεώσεις που πρέπει να εκπληρωθούν.
Συχνά το ένα μέλος του ζευγαριού αισθάνεται ότι ο άλλος επιθυμεί να κάνει σεξ μια συγκεκριμένη ώρα και με συγκεκριμένο τρόπο, πράγμα το οποίο συντελεί στο να χαθεί ο αυθορμητισμός και ο ρομαντισμός της στιγμής.
Οι ανησυχίες του άντρα αν ικανοποιεί την παρτενέρ του, αν αυτή προσποιείται ή είναι ειλικρινής, αν ο ίδιος ικανοποιείται και τα προβλήματα της δουλειάς και των οικονομικών, αποτελούν λόγους που αναστέλλουν τη σεξουαλική επιθυμία. Και βέβαια, η ανησυχία για τη δική του σεξουαλική απόδοση κι επιδόσεις μπορεί να είναι ο χειρότερος σύμβουλος και να καταπνίξει τη σεξουαλική επιθυμία.
Ορισμένοι άντρες αισθάνονται πιεσμένοι να κάνουν σεξ επειδή το επιθυμεί η σύντροφός τους. Οι σεξουαλικοί μύθοι θέλουν τον άντρα 'κυρίαρχο' του σεξουαλικού παιχνιδιού, πάντα σε ετοιμότητα για σεξουαλική δραστηριότητα, όποια στιγμή και για όσο χρόνο επιθυμεί η σύντροφός του: η αυτοεικόνα του άντρα μπορεί να βρίσκεται πολύ χαμηλά, σε σύγκριση με το ανακριβές αυτό στερεότυπο.
Ακόμα, πολλοί άντρες αισθάνονται έντονο στρες καθώς αναρωτιούνται πως να συγκρίνονται οι επιδόσεις τους με αυτές άλλων αντρών, των προηγούμενων εραστών της συντρόφου τους ή τα μυθικά σούπερ-αρσενικά που προβάλλονται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Αυτό το άγχος επιδεινώνει τα σεξουαλικά προβλήματα, με κάθε επόμενη σεξουαλική συνεύρεση να γίνεται δυσκολότερη από την προηγούμενη.