Μήπως είστε εθισμένοι στην… αδρεναλίνη

            Μήπως εσείς -ή κάποιο άτομο του στενού σας περιβάλλοντος- βαριέστε εύκολα, δεν «κάθεστε στα αβγά σας», χρειάζεστε διαρκώς δράση και κινητικότητα για να αισθάνεσθαι καλά; Αν ναι, νέα ερευνητικά δεδομένα προτείνουν ότι ίσως είστε «εθισμένοι στην αδρεναλίνη». 

Τι ακριβώς σημαίνει η έκφραση «εθισμένος στην αδρεναλίνη;» 

            Η έκφραση έγινε της μόδας στις αρχές της δεκατίας του 90 με την ταινία Point Break και υποδηλώνει ανθρώπους οι οποίοι προτιμούν επικίνδυνες δραστηριότητες που ανεβάζουν τα επίπεδα αδρεναλίνης τους στα ύψη.  Οι εθισμένοι στην αδρεναλίνη προτιμούν δραστηριότητες που διεγείρουν τα επινεφρίδια, αδένες υπεύθυνοι για την παραγωγή διαφόρων ορμονών (κορτιζόλη, νοραδρεναλίνη και άλλες κατεχολαμίνες και κορτικοστεροειδή) οι οποίες προκαλούν την στρεσογόνο αντίδραση, που είναι επίσης γνωστή ως ‘αντίδραση μάχης ή φυγής’.  Η αντίδραση αυτή περιλαμβάνει υπερδιέγερση, αυξημένη ροή αίματος στο σώμα, υψηλό καρδιακό παλμό και αυξημένη φυσική απόδοση, κάτι το οποίο οι εθισμένοι στην αδρεναλίνη βρίσκουν ευχάριστο και τονωτικό για ψυχή και σώμα.  Πρόκειται λοιπόν για την ενδογενή, φυσιολογική αδρεναλίνη την οποία παράγει ο οργανισμός και δεν ενέχεται η χρήση εξωτερικών σκευασμάτων.

Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν τα άτομα που κάνουν μπάντζι-τζάμπινγκ, αλεξίπτωτο, αλλά και διαβόητοι ληστές, όλοι τους άτομα που αναζητούν ανάλογες δραστηριότητες για να απολαύσουν το φυσικό ‘ανέβασμα’ που τους δίνει ένας βαθμός στρες.  Υπάρχουν όμως διαβαθμίσεις στον εθισμό στην αδρεναλίνη.

Άνθρωποι της διπλανής πόρτας

            Συνειδητά ή ασυνείδητα, πολλοί άνθρωποι είναι εθισμένοι στην αδρεναλίνη, αν και με πιο ήπιο και όχι τόσο οφθαλμοφανή τρόπο όσο τα παραπάνω παραδείγματα.  Οι άνθρωποι αυτοί όχι απλώς τα καταφέρνουν όταν στρεσσάρονται, αλλά, ακόμα περισσότερο, επιζητούν το στρες, την ‘ανακατωσούρα’ στη ζωή τους, τείνουν να δημιουργούν κρίσεις και δράματα –συνειδητά ή ασυνείδητα- για να πυροδοτήσουν το φυσιολογικό μηχανισμό αντίδρασης στρες του σώματος και έτσι να αισθανθούν την αδρεναλίνη να κυλά στις φλέβες τους με την ένταση.  Είναι οι άνθρωποι που μονίμως δηλώνουν ότι ‘τρέχουν’, που έχουν ένα ασφυκτικά γεμάτο πρόγραμμα και όταν τα πράγματα χαλαρώνουν λίγο, τα επαναπρογραμματίζουν έτσι ώστε να ξαναγίνουν πιεστικά!

            Άλλος τύπος ατόμου εθισμένου στην αδρεναλίνη είναι αυτός που έχει δραματικές συγκρούσεις με τα οικεία του πρόσωπα, στην σχέση του, στην οικογένεια τον φιλικό κύκλο του ή την εργασία του.  Το άτομο αυτό έχει εκρήξεις θυμού, κάνει επίδειξη νεύρων και δημιουργεί δράμα και ένταση χωρίς λόγο.

            Ένας άλλος τύπος ανθρώπου εθισμένου στην αδρεναλίνη είναι αυτός που μονίμως διατελεί σε προσωπικό δράμα, πραγματικό ή παραφουσκωμένο!  Το κάθε τι παίρνει τεράστιες διαστάσεις και το μικρό ζήτημα ανάγεται σε μέγα πρόβλημα.  Οι άνθρωποι αυτοί μαγνητίζουν τα προβλήματα των διπλανών τους, προστρέχουν σε κάθε δυστυχία και συμφορά (αλλά είναι ικανοί να σου κλείσουν το τηλέφωνο κατάμουτρα αν τους πεις ότι όλα πάνε καλά!) και περιβάλλουν τον εαυτό τους με αναξιοπαθούντες που χρειάζονται τη βοήθειά τους. 

            Αλλά και σπουδαστές ή εργαζόμενοι που ξεκινούν μια εργασία την τελευταία στιγμή και χρειάζεται να ξενυχτήσουν, να κοπιάσουν, να στρεσαριστούν και να χρησιμοποιήσουν όλο το ψυχικό σθένος τους για να τα βγάλουν πέρα ανήκουν στην κατηγορία των εθισμένων στην αδρεναλίνη.

            Εννοείται ότι αυτό δε σημαίνει πως κάθε δραστήριο άτομο ή άτομο που αντιμετωπίζει μια κρίση είναι εθισμένο στην αδρεναλίνη, αφού αυτές οι καταστάσεις είναι μέσα στη ζωή.  Αντίθετα, όταν φαίνεται ότι κάποιος μονίμως ζει κάτι από συνθήκες στρες, τις οποίες μάλιστα δημιουργεί στον εαυτό του, τότε ίσως ο ένοχος να είναι η αγάπη για την αδρεναλίνη.

Αδρεναλίνη και στάση ζωής

            Η έννοια της έντονης προτίμησης για την αδρεναλίνη προσφέρει μια ενδιαφέρουσα οπτική γωνία για να εξετάσει κανείς τη ζωή του.  Η έντονη ζωή από μόνη της δεν αποτελεί πρόβλημα, αλλά η δημιουργία κρίσεων και προβλημάτων που βυθίζει το άτομο στο στρες προκειμένου να νιώθει καλά είναι πράγματι προβληματική.  Αν λοιπόν κανείς τείνει να δημιουργεί περισσότερο δράμα απ’ ότι χρειάζεται στη ζωή του, καλό θα είναι να το συνειδητοποιήσει για δύο λόγους:  καταρχήν, μπορεί να διατηρήσει την κατάσταση ζωής του έντονη και ενδιαφέρουσα, αφαιρώντας όμως το στοιχείο της κρίσης και διακρίνοντας ανάμεσα σε μια πραγματική κρίση και μια παραφουσκωμένη κατάσταση.  Κατά δεύτερο λόγο, η χρόνια έκθεση στο στρες είναι επιζήμια για το σώμα και το νου, οπότε η συνειδητοποίηση αυτής της στάσης ζωής μπορεί να οδηγήσει σε εκμάθηση τεχνικών διαχείρισης τους στρες, ώστε να αποφευχθεί ο πλήρης αντίκτυπός του.