5 Καλές Συνήθειες για να Αγαπάτε το Παιδί σας Άνευ Όρων

- ακόμα και όταν τα πράγματα είναι δύσκολα

Παραδεχτείτε το!  Πόσες φορές δεν έχετε δηλώσει σε άλλους ή έχετε αναρωτηθεί μέσα σας «πότε το παιδί μου θα βγάλει την πάνα;  Πότε θα πάψει να ψευδίζει;  Πότε επιτέλους θα σταματήσει να με ξυπνάει τα βράδια;  Πότε θα πάψει να μαλώνει με την αδερφή του;  Πότε θα αρχίσει να παίρνει καλούς βαθμούς; Πότε θα πάψει να ντρέπεται; Πότε θα γίνει καλό στον αθλητισμό;  Πότε θα ψηλώσει; Πότε θα αδυνατίσει;» και η λίστα με το τι θα θέλατε να αλλάξετε και να διορθώσετε στο παιδί σας τελειωμό δεν έχει….

Αυτό όμως είναι ακριβώς το αντίθετο με την έννοια της «άνευ όρων αγάπης», που σημαίνει ότι αγαπάμε το παιδί μας όπως ακριβώς είναι, με τα στραβά και τα ανάποδά του, και δεν βάζουμε όρους και πράγματα που θα πρέπει να κάνει το παιδί για να το αγαπάμε.. 

Η άνευ όρων αγάπη δε σχετίζεται μόνο με το πώς αισθανόμαστε εμείς οι γονείς! Σχετίζεται και με το πώς το παιδί εκλαμβάνει την αγάπη μας: αγάπη χωρίς όρους το πώς να γίνει ακόμα καλύτερο.  Φυσικά αυτό δε σημαίνει ότι ο γονιός δεν πρέπει να επιδιώκει να βελτιωθεί το παιδί του, σε οποιονδήποτε τομέα.  Σημαίνει όμως ότι η αγάπη θα πρέπει να είναι ανεξάρτητη από τις επιδόσεις και τις επιτυχίες που εμείς θέλουμε να έχει το παιδί μας.  Γιατί;  Επειδή όταν κάποιος αισθάνεται διαρκώς ότι δεν είναι αρκετά καλός, ότι δεν καταφέρνει να φτάσει τις προσδοκίες των άλλων και ότι πρέπει συνέχεια να κάνει κάτι για να βελτιωθεί τελικά αυτός ο άνθρωπος παίρνει αμυντική στάση και δεν μπορεί να κάνει θετικές αλλαγές (σκεφτείτε αν σας στριμώξουν αντίστοιχα: τι είναι πιθανότερο, να κάνετε θετικές αλλαγές ή να πάρετε αμυντική στάση και να μην κάνετε τίποτα θετικό;).

Όταν τα παιδιά νιώθουν με σιγουριά την αγάπη του γονιού ανθίζουν!  Και με αγάπη (αλλά και όρια!) είναι πιο πιθανό να δείτε αλλαγές και θετική πορεία!

Οι 5 καλές συνήθειες για να αγαπάτε το παιδί σας άνευ όρων

1. Εκτιμήστε τα αδύνατα σημεία του παιδιού σας.  Θυμηθείτε ότι όλοι έχουμε ελαττώματα και συχνά μπορούμε να τα δούμε ως την άλλη πλευρά των προτερημάτων μας!  Τι σημαίνει αυτό;  Ότι αν θεωρούμε ότι το ελάττωμα του παιδιού μας είναι ότι είναι πεισματάρικο και διαρκώς επιμένει να κερδίσει αυτό που θέλει, η άλλη όψη του νομίσματος είναι ότι πρόκειται για προτέρημα: επιμονή και πείσμα να πετύχει αυτό που θέλει, κάτι που όλοι οι γονείς επιθυμούν για τα παιδιά τους σε μεγαλύτερη ηλικία σε σχέση με τις σπουδές και την επαγγελματική τους εξέλιξη!  Στο συγκεκριμένο παράδειγμα, χαρακτηριστικό που το μοιράζονται πάμπολλα παιδιά, βοηθήστε το παιδί σας να καταλάβει ότι είναι καλό πράγμα να έχει επιμονή, αλλά μερικές φορές, όταν δεν ξέρει πότε να σταματήσει αυτό το θετικό στοιχείο γίνεται αρνητικό, νευριάζει τους άλλους και δημιουργεί προβλήματα.  Χρειάζεται να μάθει να διαχειρίζεται την επιμονή του και να μη δρα παρορμητικά.  Διδάσκοντας στο παιδί πώς να γνωρίζει τον εαυτό του και να ελέγχει τη συμπεριφορά του είναι ανεκτίμητα δώρα ζωής! 
2. Θρηνείστε. Τι ονειρευόσασταν για το παιδί σας;  Επιθυμούσατε αγόρι αλλά σας προέκυψε κορίτσι;  Έχει προβλήματα υγείας, συμπεριφοράς, μαθησιακά, εξελικτικές δυσκολίες, ειδικές ανάγκες;  Επιθυμούσατε ένα ήσυχο παιδί και είναι πολύ ζωηρό;  Αν εύχεστε ότι κάτι έπρεπε να είναι εξαρχής διαφορετικό στο παιδί σας, ακόμα και αν δεν το εκφράζετε, το πιθανότερο είναι ότι το παιδί σας το διαισθάνεται με κάποιον μη λεκτικό τρόπο.  Το παιδί νιώθει μέσα του ότι δεν είναι αρκετά καλό για εσάς.  Ποια είναι η λύση;  Επιτρέψτε στον εαυτό σας να νιώσει όλα τα συναισθήματα, λύπη, απογοήτευση, θυμό…. Μετά θρηνείστε γι’ αυτό που επιθυμούσατε αλλά δεν λάβατε.  Στη συνέχεια αφήστε το να βγει από το σύστημά σας.  Ο θρήνος είναι μια διαδικασία καθαρκτική, καθαρίζει και ανακουφίζει την ψυχή και αφήνει χώρο για θετικά συναισθήματα και συνέχιση της ζωής.   Μετά από το θρήνο αγκαλιάστε κυριολεκτικά και μεταφορικά το παιδί σας, όπως είναι, και αφήστε τη φαντασίωση που είχατε γι’ αυτό.
3. Δέστε τα ελαττώματα του παιδιού σας από τη δική του οπτική γωνία. Όταν κρίνουμε κάποιον πάντα βλέπουμε τα πράγματα από τη δική μας οπτική γωνία και όχι από του άλλου, με αποτέλεσμα η κρίση μας να είναι αρνητική για τον άλλον.  Ας πάρουμε το παράδειγμα κακής συμπεριφοράς του παιδιού: για μας είναι λάθος και ενοχλητική, για το παιδί όμως είναι ένας τρόπος να δηλώσει ότι κάτι δεν πάει καλά.  Πίσω από την κακή συμπεριφορά υπάρχει πάντα κάποιος λόγος που εμείς οι γονείς πρέπει να ανακαλύψουμε.  Αν βρούμε και διαχειριστούμε την αιτία, όχι την αφορμή, ούτε την ίδια την κακή συμπεριφορά, τότε λύνουμε και το πρόβλημα.

Για σκεφτείτε….

• Ίσως το παιδί σας να σταματούσε να γκρινιάζει και να διαμαρτύρεται όλη την ώρα αν ένιωθε ότι το ακούτε και το καταλαβαίνετε, οπότε δε θα χρειαζόταν να φωνάζει για νιώσει ότι το «ακούτε» -κυριολεκτικά! («Ακούω τι μου λες καλό μου, καταλαβαίνω πόσο απογοητεύτηκες…»).
• Ίσως το παιδί σας να φερόταν καλύτερα στο μικρό του αδερφάκι αν δεν ανησυχούσε ότι ίσως χάσει την αγάπη σας και την ιδιαίτερη θέση στην καρδιά σας- αυτό που χρειάζεται είναι περισσότερη συναισθηματική σύνδεση και εγγύτητα μαζί σας.
• Ίσως το παιδί σας να μην είχε τόσο συχνά «ατυχήματα» τουαλέτας αν δεν έπαιζε με τόσο ενθουσιασμό και δεν ξεχνούσε να πάει στην τουαλέτα εγκαίρως.  Και φυσικά, στα μάτια του παιδιού, το παιχνίδι είναι πολύ πιο σημαντικό από το διάλειμμα για τουαλέτα!
• Ίσως το παιδί σας να μην έχανε τόσο συχνά τα πράγματά του αν του διδάσκατε στρατηγικές να τα βάζει στη θέση τους και να τα οργανώνει.

Να θυμάστε ότι όταν τα παιδιά έχουν κακή συμπεριφορά μας λένε με τις πράξεις τους κάτι: ότι χρειάζονται τη βοήθειά μας!  Όταν λοιπόν δούμε την κακή συμπεριφορά από την οπτική γωνία του παιδιού, τότε παίρνει άλλο νόημα, κατανοούμε τις ρίζες της και μπορούμε να συγχωρέσουμε το παιδί.  Έτσι τα εμπόδια ξεπερνιούνται και μπορούμε να αισθανθούμε άνευ όρων αγάπη για το παιδί μας.

4.  Αποδεχτείτε τα συναισθήματα & Αποτρέψτε την κακή συμπεριφορά.   Το να κατανοήσουμε πώς ακριβώς αισθάνεται το παιδί μας, χωρίς να το ακυρώσουμε, αυτό είναι έμπρακτη απόδειξη της αγάπης άνευ όρων.  Το παιδί αισθάνεται αγάπη και αποδοχή, παρόλο που του βάζουμε όρια στο τι είναι αποδεκτή συμπεριφορά: «καταλαβαίνω πόσο θύμωσες που ο μικρός σου αδερφός σου χάλασε το παιχνίδι σου, όμως στο σπίτι μας δε χτυπάμε».  Ακούστε προσεκτικά τι έχει να πει το παιδί.  Πάρτε βαθιές, χαλαρωτικές ανάσες.  Θυμηθείτε πόσο αγαπάτε το παιδί σας.  Συνδεθείτε συναισθηματικά μαζί του και καλέστε το να εμπιστευτεί τα έντονα αρνητικά συναισθήματά του σε εσάς.  Διδάξτε του συναισθηματική νοημοσύνη: «δούλεψες τόσο σκληρά για να φτιάξεις αυτό το παζλ και η αδερφή σου του έδωσε μία και το κατέστρεψε… Τώρα είσαι τόσο θυμωμένη που δε θέλεις να καθίσεις μαζί μας στο τραπέζι για φαγητό..».

Μη ξεχνάτε ότι το να δείξετε συναισθηματική κατανόηση δε σημαίνει ότι επιτρέπετε στο παιδί σας να έχει κακή συμπεριφορά.  Αντίθετα, βάζετε όρια και επιμένετε σε αυτά και όταν ηρεμήσουν τα πράγματα κάνετε μια συζήτηση για το πώς αλλιώς μπορεί το παιδί να διαχειριστεί τη δύσκολη κατάσταση: «Ξέρω ότι είναι δύσκολο να παραμείνεις ήρεμη όταν η αδερφή σου καταστρέψει το παζλ σου ή κάτι που έκανες, αλλά ξέρεις ότι δεν χτυπάμε επειδή πονάει και δεν είναι σωστό.  Τι άλλο θα μπορούσες να κάνεις σε αυτή την περίπτωση;  Για σκέψου μερικές ιδέες!».

5.    Διαχειριστείτε το θυμό σας & Διατηρήστε την ψυχραιμία σας.  Πέμπτη και φαρμακερή συμβουλή!  Η δυσκολότερη, κατά γενική ομολογία! Άνευ όρων αγάπη, από την πλευρά του παιδιού, σημαίνει ότι το παιδί αισθάνεται ότι ο γονιός το αγαπάει έτσι και αλλιώς, χωρίς να χρειάζεται να κάνει το ίδιο κάτι (κατά την άποψή του χωρίς να χρειάζεται να έχει καλή συμπεριφορά).  Όμως, είναι δύσκολο για τον γονιό να νιώσει και να δείξει αγάπη όταν το παιδί έχει κακή συμπεριφορά και τον βγάζει από τα ρούχα του!  Έτσι, ο γονιός νευριάζει, οργίζεται, ξεσπάει με λόγια και χάνει την ψυχραιμία του!  Φυσικά και ξέρει ότι αγαπάει το παιδί του, παρόλο που είναι θυμωμένος.  Όμως, αν ρωτήσουμε το παιδί τι νομίζει ότι αισθάνεται ο γονιός του για το ίδιο εκείνη τη στιγμή αποκλείεται να μας πει ότι νιώθει αγάπη!

Το κακό είναι ότι ο θυμός και το ξέσπασμα διδάσκουν στο παιδί ακριβώς αυτές τις συμπεριφορές!  Όταν το παιδί έχει κακή συμπεριφορά, ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης είναι να θέσει κανείς όρια με ψυχραιμία και νηφαλιότητα –κάτι ομολογουμένως δύσκολο- και στη συνέχεια να στηρίξει με αγάπη το παιδί του στη δύσκολη στιγμή που αυτό περνάει.  Από την άλλη, μέγα μειονέκτημα του θυμού είναι ότι δείχνουμε στο παιδί ότι δεν είναι αρκετά καλό και ότι αυτό βάζει με νου του τα χειρότερα (ότι θυμώσαμε τόσο ώστε θα το εγκαταλείψουμε, θα το βάλουμε φυλακή, κλπ).  

Καλές, αλλά δύσκολες συνήθειες οι παραπάνω!  Χρειάζεται εξάσκηση για να φτάσει κανείς να αντιλαμβάνεται με αυτό τον τρόπο τα πράγματα και να πράττει ανάλογα.  Όμως, δεν είναι ακατόρθωτο.  Και πρόκειται για μια διαδικασία ανατροφής παιδιού που ανταμείβει και τον γονιό: η συμπεριφορά του παιδιού βελτιώνεται δραματικά, η σχέση γονιού-παιδιού βελτιώνεται και το παιδί μαθαίνει ότι είναι καλό, αγαπητό και αποδεκτό έτσι όπως είναι.  Αυτό θα πει αληθινή αγάπη, χωρίς όρους και όρια!  

Διαλέξτε αγάπη, ηρεμία, χαρά!

Δρ. Λίζα