10 Τρόποι να Προστατέψετε το Παιδί σας από το Στρες

Τα παιδιά έχουν περισσότερο στρες απ’ ότι νομίζουν οι γονείς τους, δείχνει πρόσφατη μεγάλη επιστημονική έρευνα!

Ξέρατε ότι το στρες απειλεί την ψυχική και σωματική υγεία των παιδιών προσχολικής και σχολικής ηλικίας;

Ακόμα και τα μικρά παιδιά έχουν περισσότερο στρες και άγχος απ’ ότι πιστεύουν οι γονείς τους.  Και ότι στρεσάρει τους γονείς, λίγο-πολύ στρεσάρει και τα παιδιά: πολλές απαιτήσεις από τους γύρω τους, βαρυφορτωμένο πρόγραμμα, πιεσμένο ωράριο, έντονη και απαιτητική κοινωνική ζωή, κλπ.  Τα παιδιά όμως είναι ακόμα ανώριμα συναισθηματικά και διανοητικά, με αποτέλεσμα να αισθάνονται το στρες και να μη μπορούν να εκφράσουν τι ακριβώς έχουν, και, φυσικά, να μη μπορούν να το διαχειριστούν.  Καθώς το στυλ ζωής για μικρούς και μεγάλους είναι έντονο και δύσκολο (θυμηθείτε ότι όλοι λίγο-πολύ χρησιμοποιούμε εκφράσεις όπως «άσε, τρέχω», «έχω πολλά τρεχάματα» κλπ) γονείς και παιδιά αποκόπτονται συναισθηματικά με αποτέλεσμα να υπάρχει κακή επικοινωνία και έλλειψη σωστής καθοδήγησης ειδικά στον τομέα «στρες, άγχος, δυσφορία» που νιώθει το πιεσμένο παιδί.  Και τώρα ξέρουμε ότι όσο νωρίτερα στρεσάρεται ένα παιδί, τόσο περισσότερο αλλάζει ο εγκέφαλός του και «μαθαίνει» να είναι πιο στρεσαρισμένο σε όλη του τη ζωή.

Τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατεύσουμε τα παιδιά από το στρες:

1. Να κατεβάσουμε ταχύτητα.  Χρειάζεται να σταματήσουμε να τρέχουμε, να έχουμε προγράμματα με μεγαλύτερο χρονικό περιθώριο και λιγότερα πράγματα να κάνουμε (ακόμα και όταν αυτά είναι ωραία πράγματα!), να πιέζουμε λιγότερο και να αφήνουμε χρόνο για ξεκούραση.  Το στρες μειώνει την υπομονή, την ικανότητα να δίνουμε το καλύτερο στα παιδιά μας και αυξάνει τον εκνευρισμό.  Το στρες βλάπτει την υγεία, μας κάνει να παχαίνουμε, να κάνουμε ανθυγιεινές επιλογές και να έχουμε σωματικά προβλήματα όπως πονοκεφάλους και στομαχικά που οφείλονται στο στρες και τις ορμόνες του.

2. Να έχουμε πιο ισορροπημένο και χαλαρό πρόγραμμα.  Τα παιδιά χρειάζονται χρόνο ξεκούρασης, όχι απαραιτήτως με την έννοια του να κάτσουν σε μια καρέκλα ή να κοιμηθούν το μεσημέρι, αλλά να μην έχουν να πάνε κάπου και να κάνουν κάτι.  Χρειάζεται να μπορούν να μείνουν σπίτι να παίξουν ήσυχα, να έχουν δημιουργικό χρόνο, να έχουν χρόνο να είναι ο εαυτός τους, να ονειρευτούν, ακόμα και να βαρεθούν (και μέσα από αυτή την κατάσταση να ξαναβρούν ό,τι τους αρέσει).   Τα παιδιά χρειάζεται να μάθουν να είναι με τον εαυτό τους και να μπορούν να περάσουν που και που όμορφα χωρίς παρέα και χωρίς προγραμματισμένες δραστηριότητες.  Με αυτό τον τρόπο ανακαλύπτουν τη δική τους εσωτερική φωνή και ικανότητα.  Μαθαίνουν να αξιοποιούν το χρόνο τους και αντιλαμβάνονται ότι η ζωή δεν είναι απλώς ένα παραγέμισμα του χρόνου με δραστηριότητες αλλά κάτι μεγαλύτερο, ανεξερεύνητο, μυστήριο και στο χέρι τους να ανακαλύψουν.

3. Ενθαρρύνετε αυτά που το παιδί σας αγαπάει- χωρίς να πιέζετε.  Ενθαρρύνετε το παιδί σας να ακολουθήσει πράγματα που το ενδιαφέρουν και του εξάπτουν την περιέργεια.  Αφήστε το να πειραματιστεί, να δοκιμάσει, να καλλιεργήσει τη δημιουργικότητά του και το πνεύμα περιέργειας και φιλομάθειας.  Καλλιεργώντας ταλέντα, ενδιαφέροντα, χόμπι, δραστηριότητες από μικρή ηλικία, δημιουργείται μια ασπίδα προστασίας από κακές παρέες, ναρκωτικά, κλπ στην εφηβεία.  Να θυμάστε ότι η ιδέα δεν είναι να ωθήσετε το παιδί σας σε πρωτιές, αλλά να καλλιεργήσει ενδιαφέροντα ώστε να έχει πηγές ευχαρίστησης και χαλάρωσης στη ζωή του. 

4. Μάθετε να ακούτε και να γελάτε. Τα παιδιά, όπως και οι μεγάλοι, συχνά θέλουν απλώς να κουβεντιάσουν και να πουν τα παράπονά τους και όσα τους βαραίνουν.  Ακούστε με προσοχή τις ανησυχίες και τα άγχη τους.  Συμμεριστείτε τις δυσκολίες τους.  Στηρίξτε τα και στείλετε το μήνυμα ότι πιστεύετε στις δυνάμεις του παιδιού σας.  Βάλτε μια γερή δόση χιούμορ και γέλιου στη ζωή σας και στην επικοινωνία με το παιδί σας.

5. Διδάξτε τεχνικές διαχείρισης του στρες. Διδάξτε στο παιδί υγιείς τρόπους διαχείρισης του στρες ώστε αργότερα να μην χρησιμοποιεί ανθυγιεινούς τρόπους (πχ τσιγάρο, ποτό).   Η άθληση και η φυσική δραστηριότητα είναι εξαιρετικοί τρόποι διαχείρισης του στρες.  Οι διαφραγματικές αναπνοές και η χαλαρωτική μουσική επίσης αποτελούν γρήγορο και εύκολο τρόπο διαχείρισης του στρες.

6. Ελέγξτε πόση δουλειά θα έχει το παιδί στο σπίτι. Φυσικά δεν είναι δυνατό να μην κάνει τα μαθήματα του σχολείου, αλλά σίγουρα είναι εφικτό να μη φορτώσετε το παιδί σας με δραστηριότητες που απαιτούν παραπάνω χρόνο σε γραπτές ασκήσεις.  Αφήστε χρόνο για άθληση και ελεύθερο παιχνίδι. Ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία του παιδιού σας επιλέξτε ένα πιο χαλαρό σχολείο .

7. Διαλέξτε οικογενειακές δραστηριότητες που σας ‘δένουν’ και σας φέρνουν πιο κοντά. Τα παιδιά χρειάζονται χρόνο ηρεμίας, να περνάνε χρόνο στη φύση, να κινούνται, δραστηριότητες που κατευνάζουν το νευρικό σύστημα και προσφέρουν χαλάρωση και ευεξία.  Βάλτε τέτοιες δραστηριότητες στο πρόγραμμά σας όσο πιο συχνά γίνεται!  Καλλιεργήστε δραστηριότητες όπως ποδηλασία μαζί, επισκέψεις σε μουσεία ή θέατρα.  

8. Διδάξτε σωστή χρήση της τεχνολογίας και περιορίστε το χρόνο μπροστά στην οθόνη. Οι έρευνες δείχνουν ότι τα διαφημιστικά μηνύματα ανεβάζουν το στρες!  Συζητήστε με το παιδί σας για τις πλαστές ανάγκες που δημιουργούν οι διαφημίσεις, κουβεντιάστε για τις αξίες σας, δώστε του μηνύματα όπως ότι η χαρά βρίσκεται μέσα μας και στις κοινωνικές μας επαφές και δραστηριότητες και όχι στα αντικείμενα.  Επιτρέψτε στο παιδί να βλέπει τηλεόραση, dvd, και να παίζει ηλεκτρονικά αλλά με μέτρο.  Προτιμήστε τα dvd και περιορίστε το χρόνο τηλεθέασης.  Μη βλέπετε ειδήσεις μαζί με το παιδί, του δείχνετε εικόνες τις οποίες δε μπορεί να επεξεργαστεί και παίρνει το μήνυμα ότι ο κόσμος δεν είναι καθόλου ασφαλής, με αποτέλεσμα να έχει στρες και άγχος πέρα από την ηλικία του.

9.  Ελέγξτε τα επίπεδα του δικού σας στρες! Τι παράδειγμα δίνετε στο παιδί σας; Τρέχετε γύρω-γύρω στρεσαρισμένοι ή ξέρετε να χαλαρώνετε και διατηρείτε μια γενική ηρεμία; Το στρες υπάρχει στη ζωή, αλλά έχουμε τον έλεγχο του πώς θα το διαχειριστούμε.  Συζητήστε με το παιδί σας για τις αξίες σας και το νόημα της ζωής: το νόημα είναι να δουλεύετε όσο περισσότερο γίνεται για να αγοράζετε όσα περισσότερα πράγματα γίνεται;  Το νόημα είναι να ανταγωνίζεστε τους άλλους για να είστε πάντα πρώτοι;  Ελέγξτε επίσης αν τα νεύρα που σας δημιουργεί το στρες τα ξεσπάτε στο παιδί σας.  Μάθετε και εφαρμόστε τεχνικές διαχείρισης του στρες οι ίδιοι.

10. Κρατήστε επαφή με το παιδί σας!  Ξέρατε ότι τα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας δηλώνουν ότι θέλουν περισσότερο χρόνο με τους γονείς τους;  Και ξέρετε ότι όταν ερωτηθούν οι γονείς, νομίζουν, λανθασμένα, ότι τα παιδιά τους θέλουν περισσότερο χρόνο με φίλους τους;  Η παρουσία του γονιού είναι ασπίδα προστασίας για το παιδί: υπάρχει καλύτερη επικοινωνία, ευχαρίστηση, σιγουριά, ασφάλεια και έτσι μειώνεται το στρες του παιδιού!