8 Κλειδιά που «ξεκλειδώνουν» την επικοινωνία με το έφηβο παιδί σας

Ξέρετε ποιο είναι το παράδοξο στην επικοινωνία της εφηβείας; 

είναι ότι ενώ οι έφηβοι δε σταματάνε να μιλάνε με τους φίλους τους στο τηλέφωνο, με sms, μέσω facebook, skype ή άλλων μέσων, δε μιλάνε στους γονείς τους!  Αυτή η έλλειψη επικοινωνίας προκαλεί εκνευρισμό ή ακόμα και θυμό σε πολλούς γονείς, αλλά και την αίσθηση ότι είναι αποκλεισμένοι από τον κόσμο των έφηβων παιδιών τους.  Οι παρακάτω είναι δοκιμασμένες στρατηγικές που θα ενθαρρύνουν το έφηβο παιδί σας να ανοιχτεί και να σας μιλήσει.

1. Ακούστε με Προσοχή

Πριν μου πείτε «σιγά τη συμβουλή!» παρατηρήστε τον εαυτό σας: πόσες φορές έχει ξεκινήσει το έφηβο παιδί σας να σας λέει κάτι για να το διακόψετε με τη γνώμη σας, με τη συμβουλή σας, με κάποιο σχόλιο ή ακόμα και με κάποιο συναισθηματικό ξέσπασμα δικό σας; Σταματήστε αυτές τις συμπεριφορές!  Άμεσα!  Ακούστε το παιδί σας προσεκτικά, αφήστε το να ολοκληρώσει και στο τέλος συνοψίστε αυτά που σας είπε λέγοντας κάτι τύπου «αν κατάλαβα λοιπόν, μου λες ότι…» και λέτε αυτό που σας είπε, με τα δικά του λόγια.  Αυτό βοηθά το παιδί να καταλάβει ότι πραγματικά το ακούτε και ενδιαφέρεστε για όσα σας λέει.

2. Φερθείτε στο Έφηβο Παιδί σας Καλύτερα απ’ ότι στους Ξένους

Ένα ελληνικό χαρακτηριστικό –πιθανότατα και παγκόσμιο- είναι ότι οι άνθρωποι τείνουν να φέρονται καλύτερα στους ξένους παρά στους κοντινούς τους ανθρώπους!  Συχνά είμαστε πιο ευγενικοί και ανεκτικοί προς ξένους παρά προς τους οικείους μας, με τους οποίους γινόμαστε ειρωνικοί, σαρκαστικοί ή απόλυτοι.  Είναι λοιπόν σημαντικό να δείχνετε σεβασμό στο παιδί σας ώστε να νιώθει άνετα μαζί σας, ότι μπορεί να σας εμπιστευτεί και να μοιραστεί τα δικά του μαζί σας.

3. Επικυρώστε τα Συναισθήματα του Έφηβου Παιδιού σας

Δώστε στο παιδί σας να καταλάβει ότι αντιλαμβάνεστε πώς αισθάνεται, ακόμα και αν δε συμφωνείτε μαζί του.  Έτσι, όταν το παιδί σας πει ότι είναι πολύ στεναχωρημένο με κάτι το οποίο εσείς θεωρείτε ότι είναι μικροπράγμα και δεν αξίζει να στεναχωριέται κανείς μαζί του, δε χρειάζεται να πείτε τη γνώμη σας, αλλά να επικυρώσετε το συναίσθημα του παιδιού σας: «καταλαβαίνω ότι έχεις στεναχωρεθεί πολύ με το τάδε ζήτημα». Στην ουσία επιτρέπετε στο παιδί σας να αισθανθεί όπως αυτό επιλέγει και χωρίς να το πατρονάρετε.

4.  Αλλάξτε τον Τρόπο Επικοινωνίας σας

Αν θεωρείτε ότι δεν έχετε καλή επικοινωνία με το παιδί σας και εξακολουθείτε να το βομβαρδίζετε με ερωτήσεις ή να κάνετε μία από τα ίδια που κάνατε ως τώρα, να είστε σίγουροι ότι θα συνεχίσετε να μην έχετε το ζητούμενο αποτέλεσμα.  Για να πάρετε διαφορετικό αποτέλεσμα, θα πρέπει να ακολουθήσετε διαφορετική στρατηγική.  Ακολουθώντας το ίδιο μοτίβο επικοινωνίας μέχρι τώρα θα σας φέρει τα ίδια αποτελέσματα, δηλαδή μη επικοινωνία.  Δοκιμάστε νέους τρόπους προσέγγισης του παιδιού σας με αυθεντικό τρόπο και από καρδιάς.

5. Να Ακούτε Περισσότερο και να Μιλάτε Λιγότερο

Δέστε το από τη δικά σας οπτική γωνία: ποια ήταν η τελευταία φορά που κάποιος σας έκανε ένα μακρύ, καταπιεστικό, ανελέητο κήρυγμα και αρνητική κριτική και εσείς μετά από αυτό αλλάξατε συμπεριφορά;  Το πιθανότερο είναι ότι ποτέ δε σας έχει συμβεί κάτι τέτοιο, άρα η ίδια προσέγγιση από μέρους σας προς το παιδί σας είναι εξίσου πιθανό ότι θα φέρει τα ίδια μηδενικά αποτελέσματα.  Μάθετε να ακούτε τι έχει να πει το παιδί σας.  Δεχτείτε ότι θα κάνει λάθη για να μάθει.  Ρωτήστε το αν μπορείτε να κάνετε κάτι.  Δηλώστε του ότι είστε εκεί, βράχος ακλόνητος.  Πέστε του με λόγια και δείξτε του με έργα ότι το αγαπάτε.

6. Κάντε Στρατηγικές Ερωτήσεις που Βοηθούν το Παιδί να Βρει μόνο του την Απάντηση

Προτιμήστε τις ανοιχτές ερωτήσεις και ερωτήσεις που δε σηκώνουν ένα σκέτο ναι/όχι για απάντηση.  Όταν το παιδί σας λέει το πρόβλημά του ακούστε προσεκτικά και αντί να προσφέρετε τη γνώμη σας ή βοήθεια άμεσα δοκιμάστε μια διαφορετική μέθοδο: κάντε του μαιευτικές ερωτήσεις, δηλαδή ερωτήσεις που το βοηθούν να βρει μόνο του τις σωστές απαντήσεις και λύσεις.  Προσεγγίστε το θέμα με ενδιαφέρον και περιέργεια και όχι κατηγορώντας το παιδί σας, ξεκινώντας να του λύσετε εσείς το πρόβλημα ή να του κάνετε κήρυγμα.  σχετίζονται με τα ενδιαφέροντά του questions that encourage your teen to talk to you.

7. Μπείτε στη Διαδικασία Επίλυσης Προβλημάτων Συνεργατικά

Η εξελικτική περίοδος της εφηβείας απαιτεί από το παιδί να μάθει νέες δεξιότητες και να ανεξαρτητοποιηθεί.  Μέρος αυτής της πορείας είναι να μάθει να αξιολογεί και να λύνει μόνο του τα προβλήματα που προκύπτουν.  Δώστε βασικές αρχές επίλυσης προβλημάτων (λέγοντας πχ δε λύνουμε τα προβλήματά μας με το θυμό ή με το να κλεινόμαστε στο δωμάτιό μας).  Δείξτε την πίστη σας ότι το παιδί σας μπορεί να ανταπεξέλθει στα διάφορα προβλήματά του και δηλώστε του ότι είστε εκεί για να το στηρίξετε σε ό,τι χρειαστεί.  Κρατηθείτε και μην παρέμβετε για να του λύσετε κάθε δυσκολία, γιατί έτσι δε θα μάθει να διαχειρίζεται τα προβλήματά του μόνο του.  

8. Χτίστε την Αξιοπιστία σας

Δυστυχώς ένα συνηθισμένο πρόβλημα στις οικογένειες με παιδιά στην εφηβεία είναι ότι οι έφηβοι δεν εμπιστεύονται τους γονείς τους και δεν τους θεωρούν αξιόπιστους.  Οι έφηβοι θεωρούν ότι οι γονείς είναι περασμένης γενιάς και άρα ανίκανοι να καταλάβουν τι αντιμετωπίζουν οι ίδιοι.  Οι έφηβοι δεν πιστεύουν ότι οι γονείς τους είναι διαθέσιμοι να τους βοηθήσουν και συχνά θεωρούν ότι βρίσκονται σε κάποιο είδος διαμάχης και εμπόλεμης κατάστασης.  Είναι λοιπόν σημαντικό να χτίσετε την αξιοπιστία σας ως γονιός, με καλή επικοινωνία, σεβασμό προς το παιδί, ηρεμία, και κατανόηση των προβλημάτων του (ακόμα και αν δε συμφωνείτε).  Μέσα από γενικές συζητήσεις, με ενδιαφέρον για όσα αγαπάει το παιδί σας και προσέγγιση της εφηβικής κουλτούρας μπορείτε σταδιακά να δημιουργήσετε απόθεμα αξιοπιστίας ώστε το παιδί σας να εμπιστεύεται τη γνώμη σας και να δέχεται το feedback που του δίνετε.

Διαλέξτε αγάπη, ηρεμία, χαρά!

Δρ. Λίζα