Εφηβεία και διαζύγιο: πως να αντιμετωπίσετε το διαζύγιο των γονιών σας

 

Η εφηβεία είναι μια περίοδος μεγάλων αλλαγών, όχι μόνο σωματικών αλλά και συναισθηματικών.  Οταν οι γονείς νέων στην εφηβεία αποφασίζουν να πάρουν διαζύγιο, αυτή η απόφαση έχει συναισθηματική επιβάρυνση και κόστος στα έφηβα παιδιά τους.  Οι παρακάτω ερωτήσεις είναι για εφήβους των οποίων οι γονείς έχουν πάρει ή βρίσκονται στη διαδικασία του διαζυγίου:

• Νιώθεις ένοχος/η για το διαζυγίο των γονιών σου;
• Νιώθεις ότι έχεις χάσει ένα μέρος της παιδικής σου ηλικίας εξαιτίας του διαζυγίου των γονιών σου;
• Νιώθεις ότι είτε ο ένας είτε ο άλλος γονιός σου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από σένα για συναισθηματική υποστήριξη;
• Νιώθεις ότι παίρνεις το ρόλο του διαιτητή στους καβγάδες των γονιών σου;
• Νιώθεις ότι είτε ο ένας είτε ο άλλος γονιός σου είναι τόσο απορροφημένος από τα προβλήματά του ή την καινούργια του σχέση που δεν έχει χρόνο για σένα και τα δικά σου συναισθήματα;

 

Αν απάντησες «ναι» σε μία ή περισσότερες από τις παραπάνω ερωτήσεις, τότε πιθανότατα το διαζύγιο των γονιών σου σε επηρέασε με αυτό τον τρόπο.  Βέβαια, οι απαντήσεις σου στις παραπάνω ερωτήσεις μπορεί να αντιπροσωπεύουν πολλά ζητήματα και προβλήματα.  Η απόδοσή σου στο σχολείο, οι μελλοντικές σου σχέσεις ακόμα και η συναισθηματική σου υγεία τώρα και στο μέλλον επηρεάζεται από το πως θα λύσεις τις δυσκολίες και θα χειριστείς τα συναισθήματα που σχετίζονται με το διαζύγιο των γονιών σου.

 

Βασικές αρχές

Καταρχήν, δεν φταις εσύ για τα προβλήματα των γονιών σου ούτε τα δημιούργησες εσύ.  Κατά δεύτερο λόγο, είναι νορμάλ να έχεις έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις απέναντι στο διαζύγιο, που συχνά συνοδεύονται από την αίσθηση ότι σε τραβούν από δυο μεριές κι ότι πρέπει να υποστηρίξεις είτε τον έναν είτε τον άλλο γονιό και να «σώσεις» αυτόν που υποφέρει περισσότερο και είναι συναισθηματικά πιο αδύναμος.  Κατά τρίτο λόγο, έχεις το βασικό διακίωμα να συνεχίσεις τη ζωή σου και να κυνηγήσεις τις ελπίδες, τα όνειρα, και τις ανάγκες σου αυτή την περίοδο.  Οι παρακάτω είναι ιδέες για το τι έχεις δικαίωμα να ζητάς ή να ελπίζεις, ακόμα και αν οι γονείς σου δεν είναι σε θέση να σου το προσφέρουν αυτή τη στιγμή ή να κατανοήσουν πόσο σημαντικό είναι για σένα:

• έχεις το δικαίωμα να επιζητάς μια ικανοποιητική σχέση με τον κάθε γονιό
• έχεις το δικαίωμα να μην βρεθείς στα πυρά μεταξύ των γονιών σου καθώς αντιμετωπίζουν τα προβλήματά τους
• έχεις το δικαίωμα στα δικά σου συναισθήματα, είτε πρόκειται για θυμό, αγανάκτηση, απογοήτευση, πόνος, αγάπη, κλπ.
• έχεις το δικαίωμα να εκφράσεις και να δουλέψεις τα συναισθήματα αυτά και να συνεργαστείς με άλλα μέλη της οικογένειας για να σε βοηθήσουν με τα προβλήματα που αντιμετωπίζεις λόγω διαζυγίου
• έχεις το δικαίωμα να ζητήσεις να παραμείνεις στην πρώτη θέση για να πάρεις συγγενική και οικογενειακή βοήθεια στα προβλήματά σου, κυρίως τα σχολικά.

 

Πως να...επιζήσετε συναισθηματικά και να ωριμάσετε μέσα από την εμπειρία του διαζυγίου

Τα παρακάτω μπορούν να σε βοηθήσουν να περάσεις την κρίση του διαζυγίου όσο πιο ομαλά γίνεται και να μπορέσεις να βοηθήσεις τον εαυτό σου στις δύσκολες αυτές στιγμές.

• Μην διανύεις αυτή την περίοδο μόνος/η σου

Παρόλο που μπορεί να νιώθεις ντροπή για ότι συμβαίνει στην οικογένειά σου ή δεν θέλεις να σε ληπυθούν οι άλλοι, το να προσπαθείς να δείξεις την ανεξαρτησία σου με το να μη μιλάς σε κανέναν στη δάρκεια αυτής της κρίσης δεν βοηθάει καθόλου.  Ρεαλιστικά, η απομόνωση μπορεί να σου αυξήσει το άγχος και τη στεναχώρια και να δημιουργήσει παραπάνω προβλήματα.  Η υποστήριξη από άλλους και η αποδοχή σου από τους γύρω σου είναι πολύ σημαντική σε αυτή την περίοδο των μεγάλων αλλαγών.

• Φρόντισε τον εαυτό σου συναισθηματικά και φυσιολογικά

Η προσαρμογή στο διαζύγιο των γονιών σου χρειάζεται πολύ ενέργεια.  Αν δεν προσέξεις τον εαυτό σου, υπάρχει κίνδυνος να σε καταλάβει το στρες.  Ακου τον εαυτό σου και τις ανάγκες σου: τα συναισθήματά σου δεν είναι τύραννοι, αλλά κομμάτια του εαυτού σου που πρέπει να ακουσεις και να φροντίσεις.  Βρες χρόνο για να ακούσεις μουσική ήρεμα, να σκεφτείς, να κουβεντιάσεις με φίλους, να ξεδώσεις, να αθληθείς και να περάσεις καλά.

• Να περιμένεις ότι θα αισθανθείς πολλά διαφορετικά συναισθήματα

Εκτός από το θυμό και τον πόνο που φέρνει ένα διαζύγιο, μπορεί να νιώσεις κατάθλιψη, μελαγχολία, στεναχώρια.  Μπορεί να έχεις προβλήματα συγκέντρωσης και προσοχής και να ξεχνάς εύκολα.  Ισως να έχεις έντονες ανησυχίες για το μέλλον και αίσθηση ευθύνης για κάποιο μέλος της οικογένειάς σου.  Ολα αυτά είναι νορμάλ και για να γιατρευτείς θα χρειαστεί να περάσει κάποιο χρονικό διάστημα.  Αν μπορείς να μοιραστείς τα συναισθήματα σου με άλλους που είχαν παρόμοιες εμπειρίες και έμπιστά σου άτομα μπορεί να σε βοηθήσει.

• Να πάρεις πληροφορίες για το τι πρόκειται να γίνει

Συχνά τα διαζύγια συνοδεύονται από κακή πληροφόρηση, οικογενειακά μυστικά και γενικότερα τα παιδιά είναι τα τελευταία που ενημερώνονται.  Είναι πολύ σημαντικό να σπάσεις τη «συνωμοσία της σιωπής» και να μιλήσεις στον κάθε γονιό χωριστά.  Θα πρέπει να συζητήσεις ζητήματα όπως πότε θα βγει το διαζύγιο, που θα μείνεις, πότε και πόσο συχνά θα βλέπεις τον άλλο γονιό, τι άλλες αλλαγές θα υπάρξουν στη ζωή σου (π.χ. σχολείο λόγω μετακόμισης, περικοπές σε εξωσχολικά λόγω οικονομικών, κλπ).

• Να αποφύγεις να πάρεις το μέρος του ενός γονιού

Αν είναι δυνατό, να αποφύγεις να πάρεις το μέρος του ενός γονιού ώστε να διατηρήσεις την ψυχική σου ισορροπία.  Αυτό μπορεί να σου ζητηθεί είτε με ξεκάθαρο τρόπο, όταν ο ένας γονιός κριτικάρει και κατηγορεί τον άλλον ή με πλάγιο τρόπο, όταν ο γονιός έχει συνασιθηματικές ανάγκες, είναι ευάλωτος και ζητά τη βοήθεια σου σε βαθμό υπερβολικό (που νιώθεις ότι εσύ δεν παίρνεις καμιά βοήθεια ή πήρες το ρόλο του γονιού).